TRANSMUTATIO
W alchemii transmutacja (transmutatio) oznaczała zmianę metali nieszlachetnych w złoto, co miał umożliwiać tzw. kamień filozoficzny. Poszukiwania kamienia filozoficznego zaczęły się ok. I wieku n.e., gdy zatrudnieni w egipskich świątyniach rzemieślnicy podejmowali próby tworzenia imitacji kamieni szlachetnych oraz cennych barwników. Dysponowali specjalnymi umiejętnościami, które trzymali w sekrecie przed innymi. Ich nastawienie do materii zdradzało cechy mitologiczne: uważali, że jest ona święta i ożywiona.
Alek Slon na wystawie TRANSMUTATIO pokazuje prace, w których użył złotego koloru za pomocą różnych technik malarskich, takich jak spray, farba olejna, szlagmetal. Samo wykorzystanie takiego czy innego barwnika lub techniki nie przesądza oczywiście o wartości pracy. Ewentualna wartość pojawia się dopiero poprzez transmutatio, czyli przekształcenie dostępnej materii w odpowiedni sposób tak, aby stała się ona czymś cenniejszym: sztuką.
Złoto jest trudno dostępne i praktycznie niezniszczalne, dlatego od wieków jest bardzo pożądane. Sztuka jest zazwyczaj krucha i bezbronna, ale idee, w których się wyraża, również mogą być ponadczasowe. Jej wartość polega na zdolności wzbudzania w odbiorcach określonych przeżyć. Może kreować mity, być źródłem wiedzy, przedmiotem kontemplacji. Może nas uszlachetniać. To kolejne i w gruncie rzeczy najważniejsze transmutatio. Co ważne, nie może się ono dokonać bez współudziału odbiorcy.
I podobnie jak nie jesteśmy pewni, skąd pochodzi złoto we wszechświecie, tak nie wiemy do końca jakie są źródła sztuki i czym jest ów kamień filozoficzny artystów, dzięki któremu dokonuje się to szczególne przejście od materii do idei.
Katarzyna Sadrak – kurator wystawy
TRANSMUTATIO
In alchemy, transmutation (transmutatio) meant the change of base metals into gold, which was to be made possible by the so-called philosopher's stone. The search for the philosopher's stone began around the 1st century CE, when craftsmen employed in Egyptian temples attempted to create imitations of precious stones and valuable dyes. They had special abilities that they kept secret from others. Their attitude to matter betrayed mythological features: they believed that it was sacred and alive.
Alek Slon at the TRANSMUTATIO exhibition shows works in which he used the golden color using various painting techniques, such as spray, oil paint, metal leaf. The mere use of one dye or technique does not, of course, prejudge the value of the work. Possible value appears only through transmutatio, that is, the transformation of the available matter in an appropriate way so that it becomes something more valuable: art.
Gold is hardly available and virtually indestructible, which is why it has been in high demand for centuries. Art is usually fragile and vulnerable, but the ideas it expresses itself through can also be timeless. Its value lies in the ability to evoke specific experiences in the recipients. It can create myths, be a source of knowledge, and an object of contemplation. It can ennoble us. This is another and, in fact, the most important transmutatio. Importantly, it cannot be done without the recipient's participation.
And just as we are not sure what are the origins of gold in the universe, we do not know exactly what the sources of art are and what the artists' philosopher's stone is, thanks to which this special transition from matter to idea takes place.
Katarzyna Sadrak - curator